Фото:«Halyq Uni» ақпараттық агенттігінен алынды.
Қазақстандықтар жеңілдетілген автонесие алуға өтініш бергенде банктер қарыз алушылардың қарыз жүктемесінің коэффициентін ескермейді. Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі бұл норманы екі жылға ұзартты. Бұл туралы asaaqparat.kz сайты Stan.kz ақпарат агенттігіне сілте жасай отырып хабарлайды.
Енді қазақстандықтарға автокөлік несиесі 2027 жылға дейін қарыз жүктемесінің коэффициенті есептелмей беріледі.
Қазақстанда банктер мен микроқаржы ұйымдары қарыз алушының борышын қайтара алатынын оның қарыздық коэффициентін есептеп, тексеруге міндетті. Егер адамның қарызы көп болса, оған несие берілмейді. Алайда бұл норманың 2024 жылдың 31 желтоқсанына дейін жеңілдетілген автокөлік несиелеріне қатысы болмады. Енді норманы 2026 жылдың 31 желтоқсанына дейін ұзарту туралы шешім қабылдады. Яғни, несиесі бар қазақстандықтар жеңілдетілген автонесие ала алады.
Бірақ бұл ереже уақытша келесі жағдайларда қолданылмайды:
- Несиеге жаңа автокөлік сатып алып, ол кепілге алынған жағдайда;
- Пайдаланылған автокөлікті (үш жылға дейін) несиемен 30-дан 50%-ға дейінгі бастапқы жарнамен және міндетті кепілде тұрса;
- Үш жылдан асқан автокөлік несиесі үшін, егер бастапқы жарна 50% немесе одан көп болса және көлік кепілге қойылса.
Қарыз жүктемесінің коэффициенті – адам табысының қанша бөлігі несиелерді өтеуге жұмсалатынын анықтайтын көрсеткіш. Егер бұл пайыз тым жоғары болса, банк жаңа несиеден бас тартуы мүмкін. Бұл шектеуді алып тастау арқылы үкімет көптеген адамдарға, тіпті бұл көрсеткіш айтарлықтай көп болса да, автокөлік несиесін алуға мүмкіндік береді.
Норманы әзірлеушілер бұл шара мемлекеттік бағдарламалар аясында шығарылған немесе сатылатын автокөліктердің сатылымын арттыруға көмектеседі деп есептейді. Сонымен қатар кепілді автокөлік несиесі банктердің тәуекелдерін азайтады.
Жеңілдікпен сатып алынған барлық автокөліктер КАСКО бағдарламасы бойынша сақтандырылуы керек.
Тіпті табысы тұрақсыз азаматтар да енді көлік сатып ала алады деген болжам бар. Автонесие шарттары аз қамтылған отбасылар үшін қолжетімді болмақ. Сондай-ақ олар табысының жоғары екенін дәлелдей алмайтын, бірақ алғашқы қомақты жарнаны төлей алатын қарыз алушыларға қолдау көрсетеді.
Бірақ қарыз жүктемесінің коэффициентін есептеу міндетті болмаса да, несие берушілер әлі де клиенттің кірісін (мысалы, жалақы сертификаттарын пайдалану) басқа қарыздар мен міндеттемелердің болуын, сондай-ақ несие тарихын тексереді.